Kế toán mà đặc biệt là kế toán sản xuất thì thường gắn liền với 2 yếu tố là giá vốn và giá thành. Cùng bài viết đi tìm hiểu rõ hơn để có sự phân biệt chính xác về giá vốn và giá thành.
1. Khái niệm về giá vốn và giá thành
Giá thành sản phẩm là toàn bộ chi phí sản xuất tính cho một khối lượng hoặc một đơn vị sản phẩm đã hoàn thành với công suất hoạt động là ở mức bình thường. Hay nói cách khác, giá thành sản phẩm là chỉ gồm chi phí sản xuất tính cho những sản phẩm đã được hoàn thành trong kỳ.
Giá vốn hàng bán là trị giá vốn của toàn bộ số hàng hóa được xác định là đã tiêu thụ trong một khoảng thời gian nhất định (thường được tính là trong một kỳ kế toán). Giá vốn hàng bán cũng là yếu tố phản ánh về tất cả các chi phí liên quan đến quá trình tạo ra sản phẩm.
2. Phân biệt giá vốn và giá thành
Ngay từ tên gọi và khái niệm của 2 yếu tố Giá vốn hàng bán và Giá thành sản phẩm đã thấy được khác biệt cơ bản. Cụ thể là:
-
Giá vốn hàng bán là trị giá vốn của toàn bộ các hàng hóa đã tiêu thụ trong kỳ, có nghĩa là chỉ cần doanh nghiệp có hoạt động bán hàng thì chắc chắn sẽ có yếu tố là giá vốn.
-
Còn giá thành sản phẩm là chỉ các chi phí sản xuất tính cho các sản phẩm hoàn thành trong kỳ, cũng đồng nghĩa là yếu tố giá thành chỉ gắn liền với quá trình sản xuất.
Như vậy, có thể nói là nếu như giá vốn là yếu tố luôn có trong mọi doanh nghiệp thì giá thành là yếu tố thường chỉ xuất hiện trong những doanh nghiệp có hoạt động sản xuất.
Hơn nữa, chính vì giá thành phản ánh về toàn bộ chi phí sản xuất mà doanh nghiệp phải bỏ ra để có được những sản phẩm hoàn thành trong một kỳ kế toán. Cho nên, chỉ cần kết thúc quá trình sản xuất thì những sản phẩm được hoàn thành đã chứa đựng được một giá trị gọi là giá thành. Trong khi đó, giá vốn hàng bán là trị giá vốn tính cho những hàng hóa được tiêu thụ trong kỳ, nghĩa là giá vốn sẽ phản ánh là giá trị của sản phẩm khi được bán.
Ngoài ra, một khác biệt nữa giữa giá vốn và giá thành là nếu như giá thành là yếu tố xuất hiện ngay khi sản phẩm được hình thành, thì giá vốn lại là yếu tố xuất hiện khi sản phẩm đó được trao đổi, mua bán, tức là giá vốn được hình thành trong quá trình tiêu thụ sản phẩm.
Từ đó, để phân biệt được giá vốn và giá thành thì có thể căn cứ vào cách xác định 2 yếu tố trên. Cụ thể, để xác định được giá thành thì cần sử dụng các phương pháp khoa học để đi tính toán và phân bổ hợp lý các chi phí sản xuất cho các sản phẩm hoàn thành; còn để xác định giá vốn thì cần sử dụng các phương pháp khoa học để tính giá trị thực tế xuất kho của những hàng hóa được tiêu thụ.
Giá trị thực tế xuất kho chính bằng giá trị thực tế nhập kho (chính là giá thành sản phẩm) cộng thêm các chi phí về hao hụt hoặc ngoài định mức. Như vậy, có thể hiểu đơn giản là giá vốn được xác định bằng cách tính giá thành (sau khi đã cộng thêm một số khoản điều chỉnh khác) theo các phương pháp khoa học.
>> Tham khảo thêm: Tính giá thành sản phẩm trên phần mềm quản lý BRAVO
>> Bài liên quan: Hướng dẫn cách tính giá vốn hàng bán theo thông tư 200
